Phát biểu khai mạc tại Hội nghị, ông Huỳnh Thành Đạt, Uỷ viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương cho biết: Đây là hội nghị mở đầu trong chuỗi Hội nghị được tổ chức tại cả ba miền Bắc, Trung, Nam, với ý nghĩa quan trọng, nhằm hiện thực hóa tinh thần Nghị quyết số 57-NQ/TW, ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.
Thế giới đang bước vào kỷ nguyên số với tốc độ phát triển chưa từng có. Trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, Internet vạn vật, blockchain… đang tái định hình phương thức sản xuất, mô hình quản trị, lối sống và cách thức phát triển. Các quốc gia đi trước đang tận dụng triệt để khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo như nguồn lực trung tâm, động lực then chốt cho phát triển.
“Đối với Việt Nam, sau gần 40 năm đổi mới, chúng ta đã đạt được nhiều thành tựu to lớn, song vẫn đối diện không ít khó khăn, thách thức: Năng suất lao động còn thấp so với khu vực; năng lực hấp thụ công nghệ của doanh nghiệp chưa cao; liên kết Nhà nước - Nhà trường - Nhà doanh nghiệp còn lỏng lẻo; đội ngũ nhân lực chất lượng cao trong các lĩnh vực chiến lược chưa đáp ứng yêu cầu. Trong bối cảnh đó, Việt Nam cần một chiến lược đột phá, không chỉ về công nghệ, mà còn về tư duy, thể chế và nguồn lực”, ông Huỳnh Thành Đạt cho biết.
Quang cảnh hội nghị.Nghị quyết số 57-NQ/TW đã xác định rõ khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là động lực chủ đạo để đưa đất nước phát triển nhanh, bền vững, hiện thực hóa khát vọng đến năm 2045 Việt Nam trở thành nước phát triển, thu nhập cao. Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo năm 2025 là bước tiến lớn về thể chế, tạo hành lang pháp lý thuận lợi, mở ra cơ chế, chính sách tài chính đột phá, khuyến khích mạnh mẽ đầu tư, nghiên cứu, ứng dụng công nghệ mới, đặc biệt trong các lĩnh vực ưu tiên.
“Do đó, hội nghị là diễn đàn để cập nhật chính sách và là nơi trao đổi thẳng thắn về thực tiễn, chia sẻ mô hình, kinh nghiệm, xác định trọng tâm hành động cho từng vùng, từng địa phương, từng ngành, từng lĩnh vực”, ông Huỳnh Thành Đạt cho biết.
Ông Lê Ngọc Châu, Phó Bí thư Thành uỷ Hải Phòng, Chủ tịch UBND thành phố Hải Phòng cho biết: Thành phố Hải Phòng nhận thức sâu sắc ý nghĩa của Nghị quyết số 57, là một trong bốn Nghị quyết quan trọng của Bộ Chính trị và được coi là ‘bộ tứ trụ cột’ trong giai đoạn phát triển mới. Nghị quyết đã khẳng định tầm nhìn chiến lược: coi khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là một trong những đột phá then chốt, mở đường cho phát triển nhanh và bền vững của đất nước. Trong bối cảnh cả nước đang hướng tới mục tiêu xây dựng một quốc gia văn minh, phồn vinh, hạnh phúc, ý nghĩa của Nghị quyết càng trở nên đặc biệt quan trọng.
“Thực hiện Nghị quyết số 57, Hải Phòng đã ban hành đầy đủ các kế hoạch, cơ chế, thành lập Ban Chỉ đạo phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Đến nay, thành phố đã đạt được một số kết quả bước đầu như: Đứng thứ 3 cả nước về Chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương (PII), đồng thời triển khai mạnh mẽ các dự án hạ tầng số, phủ sóng 4G toàn thành phố, thử nghiệm 5G tại các khu công nghiệp, hoàn thành kết nối cơ sở dữ liệu đất đai, dân cư, giáo dục. Hiện có 76 doanh nghiệp khoa học công nghệ, hơn 1.400 doanh nghiệp công nghệ số, gần 9.000 doanh nghiệp vừa và nhỏ ứng dụng nền tảng số, góp phần nâng cao năng suất, chất lượng và sức cạnh tranh. Thành phố đang triển khai Khu đô thị công nghệ trị giá 13.000 tỷ đồng, diện tích hơn 86 ha và nhiều thỏa thuận hợp tác quốc tế, khẳng định quyết tâm trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo, khoa học - công nghệ biển của quốc gia”, ông Lê Ngọc Châu cho biết.
Ông Bùi Thế Duy, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết: Với Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo vừa được Quốc hội thông qua có sự thay đổi lớn về rút ngắn thời gian quy trình nộp hồ sơ đề tài nghiên cứu khoa học; các thủ tục hồ sơ đề xuất nghiên cứu nộp trực tuyến; Việc chấp nhận rủi ro trong nghiên cứu khoa học và kết thúc đề tài chỉ cần đánh giá của Hội đồng nghiên cứu khoa học đạt hay không đạt…
Đối với công tác tôn vinh tri thức, các nhà khoa học, đổi mới sáng tạo, TSKH. Phan Xuân Dũng, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam, Chủ tịch Quỹ VIFOTEC nhận định: Trong giải pháp số 1 thực hiện Nghị quyết 57 của Bộ chính trị đã nêu rõ “Mở rộng đa dạng các hình thức tôn vinh, biểu dương, khen thưởng kịp thời, xứng đáng các nhà khoa học, nhà sáng chế, các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân có thành tích trong phát triển khoa học công nghệ (KH&CN), đổi mới sáng tạo (ĐMST) và chuyển đổi số (CĐS)”.
Được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, Liên hiệp các Hội Khoa học kỹ thuật Việt Nam được Thủ tướng Chính phủ giao chủ trì: Tổ chức Giải thưởng sáng tạo Khoa học công nghệ Việt Nam (Giải thưởng) từ năm 1995, Cuộc thi sáng tạo dành cho thanh thiếu niên, nhi đồng toàn quốc từ năm 2004, Hội thi sáng tạo kỹ thuật toàn quốc (Hội thi) lần thứ 8 (2004 – 2005) . Trên cơ sở nhiệm vụ được giao, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật đã phối hợp với Bộ KH&CN, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản (TNCS) Hồ Chí Minh tổ chức và giao cho Quỹ Hỗ trợ Sáng tạo Kỹ thuật Việt Nam là cơ quan thường trực.
Quỹ VIFOTEC được ra đời từ ý tưởng và sự chỉ đạo của Đại tướng Võ Nguyên Giáp nhằm tập hợp, động viên, khuyến khích và hỗ trợ các tài năng sáng tạo Việt Nam vào phát triển khoa học và kỹ thuật, kinh tế xã hội và quốc phòng an ninh của đất nước.
Trải qua 33 năm thành lập, Quỹ VIFOTEC là cơ quan thường trực đã hoàn thành tốt nhiệm vụ tổ chức khen thưởng, động viên và tôn vinh thông qua việc tổ chức thành công 29 lần Giải thưởng, 17 lần Hội thi, 20 lần Cuộc thi, đã góp phần tạo nên phong trào thi đua nghiên cứu KH&CN và lao động sáng tạo của đội ngũ trí thức và nhân dân lao động trong cả nước.
Việc vinh danh đối với các nhà khoa học, nhà sáng chế có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển của đất nước; đồng thời tạo ra một phong trào thi đua yêu nước trong nghiên cứu khoa học rộng khắp ngay từ trong các viện nghiên cứu, các trường đại học, các Bộ, ngành, tập đoàn và các doanh nghiệp khoa học…
“Việc tổ chức tôn vinh và trao giải cho các nhà khoa học, các nhà sáng tạo có công trình nghiên cứu xuất sắc, có tính ứng dụng cao sẽ khuyến khích, tạo nên niềm tự hào cho các nhà khoa học tiếp tục nghiên cứu, tìm tòi, sáng tạo đóng góp vào sự phát triển của KH&CN, từ đó tạo động lực để họ tiếp tục cống hiến. Các lĩnh vực dự thi của Giải thưởng tập trung vào các lĩnh vực kinh tế trọng điểm của nhà nước nên sản phẩm tạo ra được ứng dụng nhanh vào đời sống, tạo ra của cải vật chất cho xã hội. Nhiều công trình đã được tặng thưởng trong nước và quốc tế thông qua việc tham gia các triển lãm quốc tế về khoa học, công nghệ do Quỹ VIFOTEC là đầu mối tổ chức, Quỹ VIFOTEC đã trở thành đối tác có uy tín và tin cậy trong việc kết nối, giới thiệu tài năng trẻ cho các đơn vị, doanh nghiệp trong nước và quốc tế, là cầu nối quan trọng để KH&CN Việt Nam tiếp cận với nền KH&CN tiên tiến trên thế giới”, TSKH. Phan Xuân Dũng khẳng định.
| Tính từ năm 1995 đến 2024, đã có 3.252 công trình tham gia Giải thưởng sáng tạo KHCN Việt Nam và có 1.116 công trình đoạt giải. Tính từ Hội thi sáng tạo kỹ thuật lần thứ 8 (2004 – 2005) giao cho Quỹ VIFOTEC là cơ quan thường trực, có 5.417 giải pháp tham gia và 787 giải pháp đoạt giải. Từ năm 2005 - 2025, có 10.080 đề tài tham dự Cuộc thi sáng tạo dành cho thanh thiếu niên, nhi đồng toàn quốc, có 1.743 đề tài đoạt giải. |
