Chiều ngày 31/5 vừa qua, một vụ tai nạn nghiêm trọng xảy ra tại đường Lê Hồng Phong (quận 10, TP.HCM) khi một cây bồ đề cao gần 20m bất ngờ bật gốc trong mưa giông, đè trúng một người đàn ông đang đi xe máy. Nạn nhân bị thương ở vùng cổ và vai, phải đưa đi cấp cứu.
Đây không phải là trường hợp hiếm hoi liên quan đến sự cố cây xanh tại các đô thị lớn. Theo ghi nhận, tình trạng cây bật gốc đè trúng người, xe cộ, gây thương tích thậm chí tử vong vẫn xảy ra đều đặn hàng năm.
Tháng 9/2024, tại Hà Nội, một cây phượng lớn bật gốc trên đường Nguyễn Hữu Thọ (phường Hoàng Liệt, quận Hoàng Mai), đè trúng hai người đi đường, gây thương vong.
Trước đó, vào tối ngày 22/8/2023 tại TP Thủ Đức (TP.HCM), một người đàn ông đang đứng dưới gốc cây si giữa cơn mưa lớn cũng tử vong sau khi bị cây đổ đè trúng.
Ai phải chịu trách nhiệm khi cây xanh gây tai nạn?
Trao đổi với phóng viên, Thạc sĩ, Luật sư Nguyễn Văn Huy - Công ty Luật TNHH Hiệp Thành, Đoàn Luật sư TP Hà Nội - cho biết: Trách nhiệm bồi thường thiệt hại do cây cối gây ra đã được quy định rõ trong Bộ luật Dân sự 2015.
Cụ thể, Điều 604 quy định: "Chủ sở hữu, người chiếm hữu, người được giao quản lý phải bồi thường thiệt hại do cây cối gây ra trong trường hợp xảy ra sự cố cây xanh ngã, nhánh cây rớt, gây thương tích, chết người hoặc hư hỏng tài sản".
Tuy nhiên, không phải trong mọi trường hợp, người quản lý cây xanh đều phải chịu trách nhiệm. Theo Điều 584 Bộ luật Dân sự 2015, trách nhiệm bồi thường sẽ được loại trừ nếu thiệt hại xảy ra do sự kiện bất khả kháng hoặc lỗi hoàn toàn thuộc về bên bị thiệt hại.
Theo Điều 156, Bộ luật Dân sự 2015, sự kiện bất khả kháng là sự kiện xảy ra khách quan, không thể lường trước và không thể khắc phục dù đã áp dụng mọi biện pháp cần thiết.
Luật sư Huy giải thích, nếu đơn vị quản lý cây xanh đã thực hiện đầy đủ biện pháp an toàn như chặt tỉa cành nguy hiểm, chăm sóc, duy tu cây đúng quy trình, nhưng sự cố vẫn xảy ra do giông lốc hoặc mưa bão vượt ngoài khả năng kiểm soát, thì có thể được xem là bất khả kháng, không phải bồi thường.
Ngược lại, nếu cơ quan chức năng xác định có sai sót trong quản lý, đơn vị liên quan phải chịu trách nhiệm bồi thường.
Mức bồi thường theo luật định ra sao?
Cụ thể, đối với tài sản, mức bồi thường bao gồm giá trị thiệt hại tài sản bị mất, hư hỏng, hủy hoại; lợi ích bị giảm sút từ việc khai thác, sử dụng tài sản đó; cùng các chi phí hợp lý nhằm khắc phục thiệt hại và ngăn chặn thiệt hại phát sinh thêm.
Về thiệt hại sức khỏe, người bị hại sẽ được bồi thường toàn bộ chi phí khám, chữa bệnh, bồi dưỡng phục hồi sức khỏe, thu nhập bị mất trong thời gian điều trị, và cả chi phí hợp lý cho người chăm sóc.
Cảnh báo an toàn khi lưu thông trong mưa giông
Trước thực trạng tai nạn liên quan đến cây xanh có chiều hướng gia tăng trong mùa mưa bão, các chuyên gia khuyến cáo người dân cần hết sức cẩn trọng khi lưu thông trong điều kiện thời tiết xấu.
Cụ thể, người đi đường không nên đứng trú mưa dưới gốc cây lớn, đặc biệt là những loại cây có rễ chùm như xà cừ, muồng vốn dễ bật gốc trong điều kiện đất nhão và gió mạnh.
Ngoài ra, các khu vực trũng thấp, dễ bị ngập cũng tiềm ẩn nguy cơ cây đổ, ngã hoặc điện giật. Do đó, việc chủ động tìm nơi trú ẩn an toàn, tránh các khu vực cây xanh lớn hay công trình tạm bợ là điều cần thiết để đảm bảo an toàn tính mạng.
