KỶ NIỆM 120 NĂM NGÀY SINH GIÁO SƯ ĐÀO DUY ANH (1904 - 2024)
Một thái độ đúng đắn với nho giáo
Trong xu hướng tổng kết thế kỉ XX, đánh giá lại, định vị những công trình nghiên cứu có ý nghĩa lớn như Khổng giáo phê bình tiểu luận (Quan Hải tùng thư, Huế, 1938) là việc làm rất cần thiết. Đã đủ độ lùi cần thiết của thời gian để chúng ta định vị được Khổng giáo phê bình tiểu luận trong dòng vận động của tư tưởng và học thuật, trong lịch trình triển khai áp dụng, vận dụng và thể nghiệm các phương pháp luận nghiên cứu, các quan điểm nghiên cứu.
Nhận thức về tôn giáo nửa đầu thế kỉ XX: Trường hợp Đào Duy Anh
Học giả Đào Duy Anh là người mở đầu cho nhiều ngành khoa học xã hội và nhân văn ở Việt Nam. Tuy vậy, có một lĩnh vực mà học giả Đào Duy Anh cũng có những đóng góp độc đáo mà chúng ta chưa có những nghiên cứu đầy đủ, đó là những đóng góp của ông trong việc nghiên cứu các tôn giáo ở Việt Nam và góp phần đặt nền móng cho ngành Tôn giáo học ở nước ta.
Giáo sư Đào Duy Anh với khoa sử Trường đại học Tổng hợp Hà Nội (1956 - 1960)
Tháng 10-1956, sau khi tốt nghiệp trường Sư phạm Trung văn - Khu học xá Nam Ninh (Trung Quốc) về nước, tôi được Bộ Giáo dục cho về công tác tại trường Đại học Tổng hợp Hà Nội vừa mới thành lập. Ngay sau đó, tôi được phân về làm cán bộ phiên dịch ở Tổ Lịch sử Việt Nam Cận hiện đại do Giáo sư Trần Văn Giàu phụ trách, cùng với một số bạn cán bộ phiên dịch khác, ở Tổ Lịch sử Cổ trung đại do Giáo sư Đào Duy Anh phụ trách. Chúng tôi được sinh hoạt chung (họp hành, học tập chính trị) với số cán bộ giảng dạy (các Giáo sư, Trợ lí và Tập sự trợ lí) của khoa Sử.
Đào Duy Anh - Một nhà văn hóa lớn, một nhà sử học lớn
Ông Đào Duy Anh sinh ngày 25 tháng 5 năm 1904, quê ông ở làng Khúc Thủy, bên bờ sông Nhuệ, huyện Thanh Oai, tỉnh Hà Đông cũ.
Đào Duy Anh, ngậm đá lấp biển
Cho hay tất thảy đều mây nổi,
Còn với non sông một chút tình.
(Đào Duy Anh)
Năm 1942, khi cuốn Nhà văn hiện đại ra đời, Đào Duy Anh chỉ chiếm một ngôi rất nhỏ trong mắt Vũ Ngọc Phan. Nhưng rồi...
Học giả Đào Duy Anh và bài học đối với công tác nghiên cứu văn hóa hiện nay
Đào Duy Anh là một trong những học giả tiêu biểu của Việt Nam trong thế kỉ XX. Ông để lại nhiều công trình có giá trị trên nhiều lĩnh vực: từ điển học, văn học, sử học, ngôn ngữ học, văn hóa học…Với những đóng góp của ông, Đào Duy Anh xứng đáng được tôn vinh như một học giả lớn của dân tộc. Những công trình nghiên cứu của Đào Duy Anh ra đời ở nửa đầu thế kỉ XX diễn ra trong bối cảnh giao lưu, tiếp biến giữa văn hóa Việt Nam với văn hóa phương Tây.
Tôi đã theo cách mệnh và phục vụ Tổ Quốc như thế nào?
Gần hết năm 1970 là năm kỷ niệm 40 năm của Đảng và 25 năm của Nhà nước, tôi muốn nhân cơ hội này suy nghĩ lại cuộc đời 45 năm phục vụ của mình.
Vĩnh biệt nhà sử học Đào Duy Anh
Không! Ông không chỉ là nhà sử học: Chúng ta đã mất đi một nhà bách khoa, một nhà văn hóa lớn. Đóng góp của ông cho văn hóa dân tộc thật là lớn lao.
Đào Duy Anh (1904 - 1988)
Một người lặng lẽ vừa ra đi vào cõi vĩnh viễn, sau khi hơn nửa thế kỉ nay, đã bền bỉ xây đắp nền văn hóa mới cho thời đại chúng ta. Có thể lớp trẻ bây giờ, đại khái các bạn dưới bốn mươi, không còn chú ý đến tên tuổi và sự nghiệp của ông như lớp người trước nữa. Từ những năm 1950 và 1960 trở đi, lịch sử văn hóa và giáo dục ở nước ta đã chứng kiến một bước tiến lớn, khi mà tiếng Việt đã trưởng thành và đủ sức làm công cụ truyền đạt các môn học cũ và mới.
Cuộc đời nghiên cứu của học giả Đào Duy Anh
Gần đây, gia đình và bè bạn, học trò của cụ Đào có giao cho tôi viết về cuộc đời nghiên cứu của học giả Đào Duy Anh. Là học trò, người được thầy Đào chính thức cho phép chỉnh lại các công trình từ điển để tái bản, tôi chỉ xin nói đến những tác phẩm nghiên cứu quan trọng của thầy, kèm một vài lời đánh giá mà cá nhân tôi xin chịu trách nhiệm.