Với vị thế quốc gia ven biển sở hữu nguồn tài nguyên đại dương phong phú, Việt Nam đang đứng trước cơ hội lịch sử để định hình tương lai bền vững, tạo việc làm và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Kinh tế biển: Động lực tăng trưởng toàn cầu
Theo báo cáo mới nhất từ Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), nếu được xem như một nền kinh tế độc lập, kinh tế biển toàn cầu sẽ đứng thứ 5 thế giới về giá trị. Dự báo đến năm 2030, lĩnh vực này có thể đạt quy mô 3.000 tỷ USD, với điều kiện các quốc gia đầu tư mạnh mẽ vào quản lý tài nguyên, công nghệ xanh và hợp tác công-tư. OECD nhấn mạnh rằng thế giới cần rót ít nhất 175 tỷ USD mỗi năm vào các giải pháp bảo tồn, phát triển bền vững và công nghệ tiên tiến để hiện thực hóa tiềm năng này.
Báo cáo “Khai thác nguồn nước: Cơ hội đầu tư nghìn tỷ USD trong nuôi trồng thủy sản bền vững” của Ngân hàng Thế giới (WB) và Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên (WWF) khẳng định: nuôi trồng thủy sản là chìa khóa để xây dựng một hệ thống thực phẩm bền vững trong vòng 25 năm tới. Hiện nay, ngành này đóng góp gần 60% sản lượng thủy sản toàn cầu, đồng thời sở hữu dấu chân carbon thấp nhất so với các ngành sản xuất protein động vật khác.
Bà Genevieve Connors, Giám đốc lâm thời toàn cầu, Bộ phận Môi trường của WB, nhấn mạnh: “Nuôi trồng thủy sản bền vững không chỉ là giải pháp kinh tế mà còn là trách nhiệm với môi trường và xã hội. Chúng ta cần đầu tư vào công nghệ mới, chính sách tài chính sáng tạo và sự phối hợp chặt chẽ giữa khu vực công và tư nhân để chuyển đổi mô hình sản xuất.”
Việt Nam: Tiềm năng và chiến lược
Nằm ở trung tâm Đông Nam Á với đường bờ biển dài hơn 3.260 km, Việt Nam sở hữu tiềm năng to lớn trong các lĩnh vực như thương mại, đánh bắt cá, du lịch và năng lượng tái tạo. Kinh tế biển không chỉ là trụ cột kinh tế mà còn là động lực để Việt Nam khẳng định vị thế trên trường quốc tế. Chiến lược phát triển kinh tế biển bền vững của Việt Nam đặt mục tiêu rõ ràng: thúc đẩy nghề cá có trách nhiệm, phát triển công nghệ biển tiên tiến, khai thác điện gió ngoài khơi và tuân thủ các tiêu chuẩn môi trường toàn cầu.
Trong 6 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu thủy sản của Việt Nam đạt 5,2 tỷ USD, tăng 19% so với cùng kỳ năm trước, theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP). Thành tựu này khẳng định vai trò của Việt Nam trong chuỗi cung ứng thủy sản toàn cầu, đồng thời phản ánh tiềm năng tăng trưởng mạnh mẽ của ngành.
Top 7 thị trường dẫn đầu: Cơ hội cho Việt Nam
Báo cáo của WB và WWF xếp Việt Nam vào nhóm 7 thị trường dẫn đầu thế giới về nuôi trồng thủy sản bền vững, cùng với Bangladesh, Chile, Trung Quốc, Ecuador, Ai Cập và Thái Lan. Các chuyên gia nhấn mạnh rằng, để khai thác tối đa tiềm năng, Việt Nam cần tập trung vào ba yếu tố then chốt: chính sách tài chính sáng tạo, hợp tác công-tư chặt chẽ và ứng dụng công nghệ hiện đại. Việc chuyển đổi từ mô hình sản xuất nhỏ lẻ sang chuyên canh quy mô lớn sẽ giúp Việt Nam tối ưu hóa hiệu quả kinh tế, giảm tác động môi trường và nâng cao chất lượng sản phẩm.
Dự báo sản lượng thủy sản toàn cầu sẽ tăng 14% vào năm 2032, trong đó nuôi trồng thủy sản được đánh giá là lĩnh vực đầu tư hấp dẫn nhất trong nền kinh tế xanh. Ngành này không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn đóng góp vào bảo tồn hệ sinh thái biển và cải thiện sinh kế cho hàng triệu người dân.
Hành động vì tương lai bền vững
Để tận dụng “cơ hội vàng” này, Việt Nam cần tiếp tục đầu tư vào nghiên cứu và phát triển, áp dụng công nghệ tiên tiến trong nuôi trồng thủy sản và tăng cường hợp tác quốc tế. Chính phủ, doanh nghiệp và các tổ chức cần phối hợp chặt chẽ để xây dựng các chuỗi giá trị bền vững, từ sản xuất đến xuất khẩu, đồng thời đảm bảo tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế về môi trường và lao động.
Với vị thế trong top 7 thị trường hàng đầu thế giới, Việt Nam không chỉ có cơ hội khẳng định vai trò dẫn đầu trong kinh tế biển mà còn góp phần định hình một tương lai xanh, bền vững cho hành tinh. Đây là thời điểm để hành động, biến tiềm năng thành hiện thực và đưa “mỏ vàng” đại dương trở thành động lực tăng trưởng bền vững cho nhiều thế hệ tương lai.
