Khi chiếc điện thoại trở thành "trợ lý số" trên mọi hành trình
Trên đường phố đông đúc ở Hà Nội, TP.HCM hay nhiều đô thị lớn khác, không khó để bắt gặp hình ảnh người đi xe máy, đặc biệt là các tài xế xe công nghệ, sử dụng điện thoại được gắn trực tiếp lên tay lái.
Họ dùng điện thoại để tra bản đồ, định vị, nhận cuốc xe, liên hệ với khách hàng - tất cả diễn ra gần như liên tục trong quá trình di chuyển.
Trong môi trường giao thông hỗn hợp và phức tạp, chiếc điện thoại thông minh đã trở thành công cụ làm việc không thể thiếu với nhiều tài xế công nghệ. Sự phụ thuộc này khiến cho việc gắn điện thoại lên xe trở nên phổ biến không chỉ với tài xế công nghệ mà còn với người dân nói chung.
Tuy nhiên, việc sử dụng điện thoại khi điều khiển xe máy - dù là thông qua giá đỡ - vẫn gây ra nhiều ý kiến trái chiều. Trong khi nhiều người cho rằng đây là giải pháp hợp lý để hỗ trợ công việc, thì một bộ phận khác lại lo ngại nguy cơ mất tập trung và tai nạn giao thông từ việc liên tục nhìn vào màn hình.
Gắn điện thoại trên xe máy: Vi phạm luật hay không?
Theo quy định tại khoản 6 Điều 9 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024, người điều khiển phương tiện không được phép dùng tay cầm và sử dụng điện thoại di động hoặc thiết bị điện tử khác khi xe đang di chuyển trên đường bộ.
Ngoài ra, luật cũng cấm sử dụng điện thoại di động và thiết bị âm thanh (ngoại trừ thiết bị trợ thính) khi đang trực tiếp điều khiển phương tiện.
Tuy nhiên, trong trường hợp người điều khiển xe gắn điện thoại cố định trên giá đỡ để tra cứu bản đồ (Google Maps) và không cầm tay hoặc thao tác với điện thoại trong lúc lái xe, hành vi này không bị xem là vi phạm quy định.
Từ ngày 1/1/2025, theo điểm đ khoản 4 Điều 7 và điểm b khoản 10 Nghị định 168/2024/NĐ-CP, mức xử phạt đối với hành vi sử dụng điện thoại khi điều khiển xe máy được siết chặt hơn:
- Nếu người điều khiển xe dùng tay cầm điện thoại, thiết bị điện tử hoặc sử dụng ô, thiết bị âm thanh khi đang lưu thông, sẽ bị phạt tiền từ 800.000 đến 1.000.000 đồng và trừ 4 điểm trên giấy phép lái xe (GPLX).
- Trường hợp hành vi trên gây ra tai nạn giao thông, mức phạt tăng lên 10.000.000 đến 14.000.000 đồng và trừ 10 điểm trên GPLX.
Như vậy, việc sử dụng điện thoại để định vị hoặc dẫn đường trên xe máy không bị cấm, miễn là thiết bị được cố định an toàn và người lái không dùng tay thao tác trong quá trình điều khiển xe.
Không vi phạm luật nhưng có thực sự an toàn?
Ngay cả khi không dùng tay thao tác, việc tập trung vào màn hình điện thoại trong thời gian dài vẫn ảnh hưởng tiêu cực đến khả năng quan sát và phản xạ của người điều khiển xe.
Trong điều kiện giao thông đô thị thường xuyên xảy ra tình huống bất ngờ như người qua đường, xe chuyển làn đột ngột, chỉ vài giây mất tập trung cũng có thể dẫn đến va chạm.
Nhiều chuyên gia giao thông khuyến nghị, nếu cần xem bản đồ, tra cứu vị trí hay xử lý bất kỳ thao tác nào liên quan đến điện thoại, người lái xe nên chủ động tấp vào lề, dừng hẳn xe tại nơi an toàn rồi mới tiếp tục hành trình.
