Tuổi thơ gắn liền với những bước đi lệch nhịp
“Từ lúc biết đi, bé có dáng đi hơi khác thường, không tự nhiên như những đứa trẻ khác. Càng lớn, gia đình càng thấy rõ bé đi chân thấp chân cao khiến vai cũng nghiêng về phía chân thấp”, anh Đ. – bố bé L.A.V chia sẻ.
Những dấu hiệu tưởng chừng đơn giản ấy lại ẩn chứa dị tật trật khớp háng bẩm sinh.
Bé L.A.V (5 tuổi, ngụ Tây Ninh) vốn nhanh nhẹn, hoạt bát. Thế nhưng từ lúc tập đi, gia đình nhận thấy chân bé lệch bất thường. Dù không đau nhưng bé luôn đi khập khiễng, chân phải ngắn hơn chân trái.
Ban đầu, gia đình nghĩ bé còn nhỏ, dáng đi chưa vững. Nhưng đến năm 3 tuổi, tình trạng chân thấp chân cao rõ rệt hơn, vai nghiêng lệch. Lo sợ ảnh hưởng lâu dài đến cột sống và dáng đi, gia đình đưa bé đi khám.
Dù thăm khám nhiều nơi, bé chỉ được chẩn đoán bàn chân bẹt, chưa có hướng điều trị. Sau đó, tại một bệnh viện ở TP.HCM, kết quả chụp X-quang xác định bé bị trật khớp háng bẩm sinh.
Ca phẫu thuật thay đổi tương lai
Qua giới thiệu, gia đình tìm đến Bệnh viện Đa khoa Xuyên Á với hy vọng bé có thể đi lại bình thường.
Tại phòng khám Chấn thương chỉnh hình, Thầy thuốc ưu tú, BS.CKII Phan Văn Tiếp nhận thấy rõ dấu hiệu trật khớp háng bẩm sinh qua từng bước đi của bé. Thăm khám và đánh giá hình ảnh, bác sĩ cho biết bé bị trật khớp háng phải bẩm sinh, nếu không điều trị có thể dẫn tới biến chứng nặng nề: vẹo cột sống, hoại tử chỏm xương đùi, thoái hóa khớp, đau mạn tính, ảnh hưởng nghiêm trọng đến dáng đi và ngoại hình.
“Bé đã 5 tuổi mới điều trị, chỏm xương đùi lớn hơn ổ cối, mái che ổ cối cũng không có. Tuy nhiên, ê-kíp vẫn nắn chỉnh thành công. Sau này, bé sẽ cần phẫu thuật lần 2 để tạo mái che ổ cối, phòng tránh tái trật”, bác sĩ Tiếp cho biết.
Sau mổ, bé được bó bột từ bụng xuống bàn chân hai bên trong khoảng 2 tháng. Khi tháo bột, bé có thể tập đi và sinh hoạt bình thường.
Căn bệnh âm thầm đánh cắp tuổi thơ
Trật khớp háng bẩm sinh xảy ra khi chỏm xương đùi trật khỏi vị trí ổ cối. Nguyên nhân chưa rõ, nhưng có yếu tố nguy cơ: bé gái con so, ngôi mông, sinh khó, sinh mổ, dị dạng xương (vẹo cổ, chân vẹo), hoặc tiền sử gia đình.
Nếu không phát hiện sớm, bệnh tiến triển âm thầm, gây biến chứng: vẹo cột sống, hoại tử chỏm xương đùi, thoái hóa khớp, ảnh hưởng nặng đến thẩm mỹ và chức năng vận động.
Theo bác sĩ Tiếp, việc điều trị sớm mang lại hiệu quả cao, ít tốn kém. Tốt nhất phát hiện và can thiệp từ sơ sinh đến 3 tháng tuổi. Nếu thất bại, phẫu thuật nên thực hiện ở 7–8 tháng tuổi. Từ 16–18 tháng tuổi, phẫu thuật sẽ phức tạp hơn; còn sau 3 tuổi, dù vẫn có thể mổ nhưng nguy cơ hoại tử chỏm xương đùi cao.
“Phụ huynh cần lưu ý, nếu trẻ sơ sinh có nếp mông, bẹn, đùi không đều; chiều dài xương đùi khác nhau; khớp háng lỏng lẻo hoặc trẻ tập đi khập khiễng, chân cao chân thấp, dáng đi bất thường… cần đưa trẻ đến cơ sở y tế chuyên khoa chỉnh hình nhi để được chẩn đoán và điều trị kịp thời”, bác sĩ Tiếp khuyến cáo.
