Hỗ trợ tài chính để thúc đẩy người dân chuyển đổi sang xe điện
Theo dự thảo đang được lấy ý kiến, người dân đang sở hữu xe máy xăng hoặc diesel tại các vùng phát thải thấp, nếu chuyển sang phương tiện xanh có giá trị từ 15 triệu đồng trở lên sẽ được hỗ trợ tài chính 3 triệu đồng.
Riêng các hộ cận nghèo và hộ nghèo được hỗ trợ cao hơn, lần lượt 4 triệu và 5 triệu đồng. Chính sách này áp dụng một lần cho mỗi cá nhân, kéo dài đến hết năm 2030.
Ngoài ra, thành phố cũng đề xuất miễn hoàn toàn lệ phí trước bạ và lệ phí đăng ký biển số cho tất cả các phương tiện giao thông xanh được đăng ký từ thời điểm nghị quyết có hiệu lực đến cuối năm 2030. Đây được xem là động thái mạnh tay nhằm tạo động lực cho người dân chuyển đổi sang phương tiện không phát thải.
Đối với các tổ chức, doanh nghiệp trong lĩnh vực vận tải hành khách (trừ xe buýt), vận tải hàng hóa, dịch vụ công ích hoặc đầu tư tái chế xe cũ, thành phố dự kiến hỗ trợ vay vốn ưu đãi với lãi suất từ 3% đến 5%/năm, hạn mức tối đa bằng 100% giá trị hợp đồng, kỳ hạn tối đa 5 năm.
Lộ trình hạn chế xe máy và ô tô chạy xăng từ 2026 - 2050
Một trong những điểm đáng chú ý nhất của dự thảo là lộ trình cấm phương tiện cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch theo từng khu vực, bắt đầu từ năm 2026.
Cụ thể, từ ngày 1/1/2026 đến 30/6/2026, Hà Nội sẽ thí điểm hạn chế xe máy chạy xăng tại một số khu vực nhất định. Từ 1/7/2026, thành phố sẽ chính thức cấm xe máy xăng lưu thông trong khu vực vành đai 1. Sau đó, phạm vi cấm mở rộng ra vành đai 2 từ năm 2028 và vành đai 3 từ năm 2030.
Không chỉ dừng lại ở xe máy, thành phố dự kiến áp dụng hạn chế tương tự với ô tô cá nhân chạy xăng/diesel trong vành đai 2 từ năm 2028, sau đó mở rộng ra vành đai 3 vào năm 2030.
Việc hạn chế toàn bộ phương tiện cơ giới cá nhân trong khu vực vành đai 3 sẽ được UBND thành phố quyết định dựa trên tình hình thực tế.
Từ năm 2035 đến 2050, Hà Nội sẽ tiếp tục áp dụng các biện pháp mạnh mẽ hơn đối với phương tiện không phải xe xanh, bao gồm cả xe chạy bằng khí nén CNG hoặc hybrid.
Cụ thể, hạn chế trong vành đai 1 từ năm 2035, vành đai 2 từ 2040, vành đai 3 từ 2045 và tiến tới cấm toàn bộ phương tiện không xanh trên toàn thành phố vào năm 2050.
Để điều tiết giao thông hiệu quả và giảm khí thải, thành phố cũng sẽ áp dụng các biện pháp thu phí lưu thông và điều chỉnh giá dịch vụ trông giữ xe theo hướng tăng dần đối với phương tiện gây ô nhiễm.
Hạ tầng trạm sạc - yếu tố then chốt để chuyển đổi phương tiện xanh
Một trong những nội dung trọng tâm của nghị quyết là phát triển hệ thống trạm sạc nhằm đáp ứng nhu cầu sử dụng xe điện ngày càng tăng.
Theo kế hoạch, trước cuối năm 2026, tối thiểu 10% chỗ đỗ xe tại các công trình hiện hữu phải được lắp trụ sạc điện. Đối với các dự án mới, tỷ lệ này được nâng lên ít nhất 30%.
Thành phố cũng xây dựng các chính sách hỗ trợ đầu tư cho hạ tầng trạm sạc công cộng. Cụ thể, nhà đầu tư sẽ được ngân sách hỗ trợ 70% lãi vay ngân hàng trong 5 năm đầu tiên.
Ngoài ra, những bến xe hoặc bãi đỗ có trên 30% chỗ đỗ được trang bị trụ sạc có thể được hỗ trợ 50% chi phí giải phóng mặt bằng và miễn 100% tiền thuê đất trong 5 năm.
Không dừng lại ở đó, thành phố còn định hướng ưu tiên lắp đặt trụ sạc trên vỉa hè ở các khu vực đô thị đông dân cư, đồng thời khuyến khích phát triển các trạm nạp năng lượng mới như trạm hydrogen hoặc nhiên liệu sạch.
Ưu tiên thu hút đầu tư qua hình thức đối tác công tư nhân
Để phát triển đồng bộ hạ tầng năng lượng sạch, Hà Nội sẽ ưu tiên kêu gọi các nhà đầu tư tham gia theo hình thức đối tác công tư (PPP). Các nhà đầu tư được giao đất tại các vị trí quy hoạch phát triển trạm sạc sẽ được hỗ trợ 100% tiền thuê đất đến hết năm 2033.
Bên cạnh đó, thành phố sẽ đầu tư đồng bộ hệ thống giao thông và hạ tầng kỹ thuật nhằm kết nối hiệu quả với mạng lưới trạm sạc, trạm nạp năng lượng.
Sở Xây dựng cũng sẽ ban hành quy trình chi tiết để xác định rõ đối tượng được hưởng chính sách ưu đãi, đảm bảo nghị quyết khi thực thi mang lại hiệu quả thực tiễn.
Cấm xe máy xăng: Động thái quyết liệt để cải thiện chất lượng không khí
Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Dương Đức Tuấn cho biết, hiện toàn thành phố có khoảng 6,9 triệu xe máy, trong đó khu vực vành đai 1 chiếm khoảng 450.000 xe.
Nghiên cứu của các chuyên gia cho thấy, xe máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch đang là nguyên nhân chính gây ô nhiễm không khí, chiếm tới 60% tổng lượng phát thải tại Hà Nội. Đáng lo ngại hơn, khoảng 70% phương tiện đang lưu thông là xe cũ, khó kiểm soát khí thải.
