Ngay từ đầu năm 2025, thị trường ô tô Việt Nam đã phải đối mặt với tình trạng dư cung kéo dài. Theo thống kê mới nhất từ Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), TC Motor và VinFast, tổng lượng ô tô bán ra trong năm 2024 chỉ đạt khoảng 500.000 xe.
Trong khi đó, số liệu từ Tổng cục Thống kê cho thấy số lượng xe được sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu trong cùng kỳ lên đến hơn 560.000 chiếc.
Chênh lệch khoảng 60.000 xe giữa nguồn cung và cầu chưa bao gồm lượng tồn kho từ năm 2023 đã khiến hàng loạt đại lý và nhà sản xuất phải tìm mọi cách đẩy hàng ra thị trường.
Kết quả là, thời gian gần đây, thị trường chứng kiến làn sóng giảm giá mạnh ở nhiều mẫu xe, từ phổ thông đến cao cấp. Nhiều mẫu xe đời 2023 và 2024 được bán với mức ưu đãi sâu, từ vài chục đến hàng trăm triệu đồng, nhằm giải phóng kho bãi và giảm áp lực tài chính tồn đọng.
Tuy nhiên, trong khi giá xe giảm sâu trở thành cơ hội hấp dẫn cho người tiêu dùng, thì việc mua xe tồn kho - tức xe mới 100% nhưng được sản xuất từ năm trước - vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro mà người mua cần cân nhắc kỹ lưỡng trước khi xuống tiền.
Xe tồn kho dễ mất giá khi bán lại
Dù chưa từng được sử dụng, những chiếc xe tồn kho vẫn bị xem là đời cũ ngay từ thời điểm đăng ký do năm sản xuất đã được ghi nhận trên giấy tờ xe. Trong thị trường xe đã qua sử dụng, yếu tố “đời xe” là một trong những tiêu chí quan trọng nhất ảnh hưởng đến giá trị chuyển nhượng.
Theo nhiều chuyên gia trong ngành xe cũ, chỉ cần chênh lệch 1 - 2 năm đời xe đã có thể khiến giá trị bán lại giảm từ vài chục đến cả trăm triệu đồng, tùy thuộc vào phân khúc xe phổ thông hay xe sang.
Điều này đặc biệt ảnh hưởng đến những người có kế hoạch sử dụng xe trong thời gian ngắn rồi bán lại. Giá xe rẻ khi mua không đồng nghĩa với lợi ích thực sự nếu xe mất giá quá nhanh trên thị trường thứ cấp.
Chất lượng xe có thể bị ảnh hưởng do lưu kho kéo dài
Một rủi ro khác đến từ việc xe bị lưu kho quá lâu. Dù chưa sử dụng, nhưng trong điều kiện bảo quản không lý tưởng, nhất là ở các kho bãi ngoài trời hoặc tại những địa phương có khí hậu khắc nghiệt, nhiều bộ phận trên xe có thể bị xuống cấp theo thời gian.
Không ít trường hợp ghi nhận các mẫu xe phải "phơi nắng, dầm mưa" trong quá trình vận chuyển hoặc chờ phân phối. Những chi tiết như ắc-quy, lốp xe, gioăng cao su, hệ thống điện, nước sơn hay phuộc giảm xóc hoàn toàn có thể bị ảnh hưởng nếu không được bảo trì đúng cách.
Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến trải nghiệm sử dụng xe, thậm chí phát sinh chi phí bảo trì ngoài dự kiến ngay khi mới sử dụng.
Thời hạn đăng kiểm rút ngắn đáng kể
Một bất lợi khác khi mua xe tồn kho nằm ở chu kỳ đăng kiểm. Theo Thông tư 47/2024/TT-BGTVT có hiệu lực từ ngày 1/1/2025, chu kỳ kiểm định đầu tiên đối với ô tô không kinh doanh vận tải được tính từ năm sản xuất.
Điều này đồng nghĩa với việc nếu bạn mua một chiếc xe sản xuất năm 2025, chu kỳ đăng kiểm đầu tiên sẽ kéo dài 36 tháng, tức đến năm 2028 mới cần đưa xe đi kiểm định lại.
Tuy nhiên, nếu mua xe sản xuất từ năm 2023 nhưng đăng ký lần đầu vào năm 2025, người dùng có thể phải đưa xe đi kiểm định chỉ sau chưa đầy một năm sử dụng. Đây là điểm khiến không ít khách hàng ngần ngại, bởi việc đăng kiểm tại Việt Nam vốn đã phức tạp, nay còn thêm gánh nặng thời gian.
Cơ hội tiết kiệm chi phí, nhưng cần thận trọng
Không thể phủ nhận rằng trong bối cảnh thị trường ảm đạm và cạnh tranh gay gắt, việc các hãng xe mạnh tay giảm giá là cơ hội để người tiêu dùng sở hữu ô tô với chi phí dễ tiếp cận hơn. Thế nhưng, cùng với cơ hội là những rủi ro không nhỏ về chất lượng, giá trị bán lại và thủ tục pháp lý sau này.
Vì vậy, người mua cần xác định rõ nhu cầu sử dụng, cân nhắc yếu tố năm sản xuất, kiểm tra kỹ tình trạng thực tế của xe và tính toán dài hạn trước khi quyết định "xuống tiền" với một chiếc ô tô tồn kho.
