Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, kim ngạch xuất khẩu rau quả trong tháng 7/2025 đạt 765 triệu USD, tăng 36.8% so với cùng kỳ năm ngoái. Sự tăng trưởng mạnh mẽ này chủ yếu nhờ vào sự phục hồi của thị trường Trung Quốc và đà tăng vững chắc tại các thị trường lớn khác.
Nguyên nhân chính giúp xuất khẩu rau quả phục hồi là sự trở lại mạnh mẽ của mặt hàng sầu riêng. Theo ông Nguyễn Thanh Bình, Chủ tịch Hiệp hội Rau quả Việt Nam, các khó khăn về dư lượng chất cấm đã được giải quyết, giúp sầu riêng xuất khẩu trở lại ổn định. Bên cạnh đó, nhiều mặt hàng khác như dừa, chanh leo và xoài chế biến cũng ghi nhận tăng trưởng ấn tượng, cho thấy sự đa dạng của các sản phẩm xuất khẩu Việt Nam.
Mặc dù kim ngạch xuất khẩu sang Trung Quốc trong 7 tháng đầu năm vẫn giảm 15% so với cùng kỳ, nhưng đà giảm này đã được thu hẹp đáng kể nhờ sự phục hồi mạnh mẽ trong tháng 6 và tháng 7. Đặc biệt, xuất khẩu sang các thị trường khác đều tăng trưởng tích cực: Hoa Kỳ tăng 66.3%, Nhật Bản tăng 20.6%, Đài Loan (Trung Quốc) tăng 13.4%, và Úc tăng 32%. Điều này cho thấy sự nỗ lực đa dạng hóa thị trường của các doanh nghiệp Việt Nam.
Mặc dù có nhiều tín hiệu tích cực, ngành rau quả vẫn đối mặt với thách thức từ chính sách thuế mới của Hoa Kỳ. Đầu tháng 8, Hoa Kỳ đã công bố sắc lệnh giảm mức thuế đối ứng từ 46% xuống 20%. Dù mức thuế này vẫn là một rào cản, nhưng theo ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng thư ký Hiệp hội, con số này thấp hơn nhiều so với dự kiến ban đầu, giúp doanh nghiệp bớt căng thẳng.
Các doanh nghiệp đang chủ động thích ứng bằng cách tiết giảm chi phí sản xuất, đồng thời tập trung vào nâng cao chất lượng sản phẩm và đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật nghiêm ngặt. Việc phát triển các dòng sản phẩm có giá trị gia tăng cao hơn, đặc biệt là trái cây chế biến, được xem là một hướng đi chiến lược. So với trái cây tươi, sản phẩm chế biến có chi phí logistics thấp hơn và phù hợp với nhu cầu tiêu dùng hiện đại, giúp tăng khả năng cạnh tranh trong bối cảnh chịu thuế.
Để đạt được mục tiêu xuất khẩu 8 tỷ USD, ngành rau quả cần có một chiến lược phát triển toàn diện. Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, cần tiếp tục đa dạng hóa thị trường và tận dụng tối đa các hiệp định thương mại tự do.
Đối với thị trường Trung Quốc, cần tập trung nâng cao chất lượng sản phẩm, tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về tiêu chuẩn, truy xuất nguồn gốc và bao bì. Các doanh nghiệp cũng cần đẩy mạnh xúc tiến thương mại tại các khu vực tiềm năng ở phía Bắc Trung Quốc.
Nhìn chung, ngành rau quả Việt Nam đang trên đà phục hồi mạnh mẽ. Với sự chủ động của doanh nghiệp, sự hỗ trợ của các cơ quan chức năng và tiềm năng lớn của sầu riêng cùng các mặt hàng chế biến, các chuyên gia tin tưởng rằng mục tiêu xuất khẩu 7.6 tỷ USD là hoàn toàn khả thi, thậm chí có thể tiến gần đến mốc 8 tỷ USD trong năm 2025.
