Tuy nhiên, để duy trì và Phát triển bền vững trong bối cảnh cạnh tranh khốc liệt, việc giữ mạch đầu tư lâu dài là điều vô cùng quan trọng. Các thách thức hiện tại đối với nông sản Việt Nam đòi hỏi một sự thay đổi toàn diện và đồng bộ trong các chính sách và hoạt động của nhiều bên liên quan.
Trước hết cần thẳng thắn nhìn nhận và phân tích thực trạng sản xuất nông sản tại Việt Nam. Đặc biệt cần chỉ ra những hạn chế, yếu kém trong chuỗi giá trị nông sản mà chúng ta cần phải khẩn trương khắc phục kịp thời.
1. Sản xuất nhỏ lẻ: Sản xuất nông nghiệp ở Việt Nam vẫn còn manh mún và thiếu tổ chức. Hệ thống nông dân cá thể làm cho việc quy hoạch và nâng cao năng suất gặp rất nhiều khó khăn.
2. Chất lượng chưa đồng đều: Chất lượng nông sản Việt Nam không ổn định và chưa đáp ứng được các tiêu chuẩn khắt khe của thị trường quốc tế. Điều này khiến cho sản phẩm Việt Nam khó cạnh tranh với hàng hóa từ các nước phát triển.
3. Thiếu vốn đầu tư: Nông nghiệp Việt Nam đang thiếu hụt vốn đầu tư vào công nghệ, kỹ thuật sản xuất, cũng như chế biến và bảo quản sau thu hoạch. Điều này dẫn đến việc sản phẩm không có tính cạnh tranh cao trên thị trường quốc tế.
4. Biến động thị trường: Thị trường nông sản luôn chịu ảnh hưởng từ nhiều yếu tố như thời tiết, dịch bệnh và biến động về chính sách thương mại. Những yếu tố này không chỉ ảnh hưởng đến sản lượng mà còn làm giảm niềm tin của nông dân vào sản xuất lâu dài.
Nông sản Việt cần có những giải pháp để thay đổi toàn diện và phát triển bền vững
Để nâng cao vị thế nông sản Việt trên thị trường quốc tế đang có nhiều biến động và diễn biến khó lường, các ngành các cấp và các chủ thể có liên quan phải triển khai đồng bộ các giải pháp sau:
(1) Liên kết sản xuất: Việc xây dựng các mô hình liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị từ sản xuất đến tiêu thụ là cực kỳ cần thiết. Mô hình này giúp nông dân kết nối với thị trường, từ đó nắm bắt được nhu cầu tiêu thụ và cải thiện chất lượng sản phẩm.
(2) Nâng cao chất lượng: Đầu tư vào công nghệ, kỹ thuật để cải thiện chất lượng nông sản là giải pháp quan trọng. Điều này không những đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế mà còn làm tăng giá trị cho sản phẩm Việt Nam.
(3) Hỗ trợ vốn: Tạo điều kiện cho doanh nghiệp và nông dân tiếp cận nguồn vốn ưu đãi để đầu tư vào sản xuất, chế biến và bảo quản là thiết yếu. Chính sách tín dụng phải được áp dụng linh hoạt và hiệu quả.
(4) Xúc tiến thương mại: Việc xúc tiến thương mại cần được tăng cường để mở rộng thị trường tiêu thụ. Cần có các chương trình quảng bá, tham gia hội chợ và sự kiện thương mại quốc tế để giới thiệu nông sản Việt tới bạn bè quốc tế.
(5) Xây dựng thương hiệu: Tạo dựng và phát triển thương hiệu nông sản Việt Nam là rất quan trọng. Việc xây dựng một thương hiệu mạnh sẽ giúp nâng cao giá trị của sản phẩm và tạo những khác biệt cần thiết trong tâm trí người tiêu dùng.
(6) Ứng dụng công nghệ cao: Đưa công nghệ cao vào sản xuất nông nghiệp giúp tăng năng suất và giảm chi phí sản xuất. Việc ứng dụng công nghệ 4.0 trong nông nghiệp sẽ tạo ra những sản phẩm chất lượng và hiệu quả hơn.
(7) Đào tạo nguồn nhân lực: Đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho ngành nông nghiệp cũng là một yếu tố không thể thiếu. Chuyên môn hóa và nâng cao trình độ của lao động trong lĩnh vực nông nghiệp sẽ giúp cải thiện chất lượng sản phẩm và nâng cao hiệu quả sản xuất.
(8) Chính sách hỗ trợ: Nhà nước cần thiết lập các chính sách hỗ trợ phù hợp để khuyến khích đầu tư vào nông nghiệp. Các chính sách nên nhằm vào việc tạo ra môi trường đầu tư hấp dẫn và ổn định.
Đồng thời xác định rõ vai trò các các chủ thể liên quan trong quá trình liên kết hướng đến mục tiêu nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững nông sản Việt, góp phần cải thiện đời sống người nông dân:
- Nhà nước: Tạo môi trường đầu tư thuận lợi, hỗ trợ vốn, xúc tiến thương mại và xây dựng thương hiệu nông sản.
- Doanh nghiệp: Đầu tư vào công nghệ, kỹ thuật, chế biến và bảo quản, xây dựng chuỗi giá trị liên kết từ sản xuất đến tiêu thụ.
- Nông dân: Thay đổi tư duy sản xuất, tích cực liên kết với doanh nghiệp và nâng cao chất lượng sản phẩm thông qua đào tạo và hỗ trợ.
- Ngân hàng: Cung cấp vốn ưu đãi cho doanh nghiệp và nông dân để cải thiện quy trình sản xuất và chế biến.
- Nhà khoa học: Nghiên cứu và chuyển giao công nghệ mới, giúp nông dân ứng dụng vào sản xuất một cách hiệu quả.
Để giữ mạch đầu tư lâu bền cho nông sản Việt Nam, sự hợp tác của tất cả các bên liên quan là điều cần thiết. Chỉ có sự chung tay từ Nhà nước, doanh nghiệp, nông dân, ngân hàng và các nhà khoa học mới có thể tạo ra một nền sản xuất nông nghiệp bền vững, đáp ứng các yêu cầu và tiêu chuẩn khắt khe tại thị trường quốc tế. Điều này không chỉ giúp nâng cao vị thế của nông sản Việt trên trường quốc tế mà còn góp phần cải thiện đời sống của người nông dân, xây dựng nền kinh tế nông nghiệp phát triển mạnh mẽ và bền vững./.
