Cao nguyên lộng gió Mù Là

Địa danh Mù Là thuộc huyện Chợ Rã của tỉnh Bắc Thái cũ. Mù Là theo tiếng Mông nghĩa là cao nguyên lộng gió. Mùa hè nóng nhất ở trên đỉnh Mù Là chỉ trên dưới 20 độ C. 

Cao nguyên Mù Là trải rộng từ khu vực phía Tây xã Cổ Linh, huyện Pắc Nặm của tỉnh Bắc Kạn sang phía Đông xã Hồng Thái, huyện Na Hang của tỉnh Tuyên Quang. 

Trước đây, đỉnh cao bạt gió này chỉ có người Mông sinh sống. Họ có thể chịu được sương giá địa hình khắc nghiệt. Người Mông càng ở nơi heo hút thì họ càng giữ gìn vẹn nguyên những tập tục đẹp và lễ hội du Xuân. Bởi vậy, Mù Là bao năm qua chỉ có một lễ hội nhỏ, quy mô ở thôn Lũng Phặc cho trai gái trong vùng du Xuân. 

Đồng bào Mông trong vùng có lệ gặp gỡ vào mùa Xuân, trước lễ xuống đồng. Ở đó, họ ngồi cùng nhau thêu thùa ngoài trời vào những ngày rực nắng mùa Đông. Nữ thanh niên học hỏi người già những mũi thêu truyền thống mà họ chưa biết. Thanh niên chơi trò ném quả pao, múa khèn và thổi kèn lá, kèn môi và hẹn hò trong rừng hoa. 

Vài năm gần đây, do sự phát triển của mạng xã hội nên Mù Là được nhiều người biết tới. Từ khi Mù Là có du khách đến thăm, huyện Pắc Nặm của tỉnh Bắc Kạn đã đẩy lễ hội lên thành lễ hội Xuân dành cho đồng bào và du khách, và thường tổ chức vào ngày 12 và 13 tháng Giêng Tết Nguyên đán hằng năm.  

Từ một lễ hội tự phát, do cộng đồng người Mông nơi đây tự tổ chức thì Mù Là đã chính thức trở thành hội Xuân cấp huyện, được UBND huyện Pác Nặm tổ chức thường niên, kể từ tháng Giêng năm 2018.