Thương binh Đặng Sỹ Ngọc và "Tổ quốc trong trái tim người lính"

Gần 20 năm trước, tôi có cơ duyên đặc biệt khi "phát hiện" ra thương binh Đặng Sỹ Ngọc, sinh 1948 tại Nghệ An, qua cuộc vận động sưu tầm, biên soạn và xuất bản bộ sách “Những lá thư và Nhật ký thời chiến Việt Nam”. Ông không chỉ là một người lính kiên trung mà còn là một tác giả đầy tâm huyết. Đó là vào tháng 7/2006, khi tôi trực tiếp về phường Hưng Dũng, thành phố Vinh, để thu thập tư liệu, biên soạn và giới thiệu cuốn nhật ký "Trời xanh không biên giới" – một cuốn sách thấm đẫm tinh thần yêu nước, ý chí kiên cường và những trăn trở của người lính nơi chiến trường.

"Tổ quốc trong tim người lính" là một tác phẩm tiếp nối hành trình ấy, một tập hợp những bài viết, những câu chuyện đầy xúc động về tình yêu nước, sự hy sinh và lòng nhân hậu của một người lính đã trải qua biết bao khốc liệt của chiến tranh.

Ông Đặng Sỹ Ngọc – người thương binh 81% thương tật, 7 lần bị thương, nhưng chưa bao giờ chịu khuất phục trước số phận. Ba lần bị thương khi làm lính bộ binh, bốn lần bị thương khi làm lính cao xạ, rồi lại thêm nhiều lần bị tai nạn, hành hung khi làm nghề xe lai giữa lòng thành Vinh – ông vẫn kiên trì đứng lên, cống hiến cho đời bằng ngòi bút sắc bén và trái tim đầy nhiệt huyết.

Từ một người lính dạn dày bom đạn, ông trở thành một cây bút không chuyên nhưng giàu trải nghiệm, đóng góp hàng trăm bài viết về tư liệu lịch sử, về những con người bình dị mà phi thường. Đặc biệt, khi diễn đàn "Trái tim người lính" ra đời trên mạng xã hội, ông là một trong những tác giả tích cực nhất, không ngừng lan tỏa tinh thần yêu nước, trách nhiệm và lòng tri ân đối với thế hệ cha anh.

Thỉnh thoảng, thương binh Đặng Sỹ Ngọc vẫn điện thoại cho tôi, trao đổi một bài dự định sẽ viết, nhờ góp ý. Nhưng trong những cuộc điện thoại ấy, chỉ có ông nói và nói. Còn tôi thì chỉ biết nghe và nghe. Bởi tai ông bị bom Mỹ làm cho điếc đặc từ lâu. Gặp nhau, ai nói gì ông cũng chỉ... lắc đầu và cười hiền lành.

Vốn có giao tình thân thiết từ lâu, nên mỗi lần có điều kiện ra Thủ đô, Thương binh Đặng Sỹ Ngọc đều ghé qua Cà phê Lục Bát thăm tôi. Có lần, ông ngỏ ý muốn tôi in cho một tập sách mới, tập hợp những bài viết theo dạng hồi ức và tự truyện. Tôi rất muốn giúp ông, nhưng muốn in sách thì phải có tiền. Kinh phí ấn hành lấy từ đâu? Thực ra trước đó, đã hai lần tôi in sách giúp Thương binh Đặng Sỹ Ngọc cuốn nhật ký “Trời xanh không biên giới” đều bằng tiền xã hội hóa, tự vận động, xin chỗ nọ, bù chỗ kia... Nhưng hình như ông Ngọc không hiểu điều đó, cứ tưởng mình là Thương binh, nên vẫn được Nhà nước bao cấp.

Tôi đành phải nói thẳng với Thương binh Đặng Sỹ Ngọc chuyện ấy: In sách thời buổi này rất khó khăn. Dạng sách lịch sử truyền thống như của bác viết nếu có in ra cũng sẽ không bán và không kinh doanh được, nên không có Công ty Sách nào muốn nhận. Chỉ có thể ấn hành hạn chế, để tặng người cần nó, nếu may mắn xin được nguồn tài trợ nào đó…

Để làm việc này, nhà giáo Phạm Thúy Hậu tại Lục Yên, tỉnh Yên Bái đã tình nguyện làm vi tính bản thảo và biên soạn câu chữ cho dễ đọc. Tiếp đó, chúng tôi đã gửi email, cho một số bạn bè, đồng nghiệp và các cựu chiến binh. Rất may mắn là đã có một cựu chiến binh, Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới tại Thái Nguyên (xin được giấu tên) nhận lời trợ giúp việc ấn hành, với cả tấm lòng và “trái tim người lính”.

Vậy là "Tổ quốc trong tim người lính" đã đến được với bạn đọc. Cuốn sách không chỉ là những trang viết ghi lại ký ức chiến tranh của một Thương binh, mà còn là lời nhắc nhở sâu sắc về tinh thần bất khuất, về trách nhiệm của mỗi chúng ta với quê hương, đất nước. Đọc mỗi trang sách, ta cảm nhận được trái tim nồng cháy của người lính năm xưa vẫn đập rộn ràng vì Tổ quốc, vẫn luôn hướng về đồng đội, về những giá trị thiêng liêng của dân tộc.

Đây là một cuốn sách không chỉ dành cho những ai từng cầm súng bảo vệ quê hương, mà còn cho thế hệ hôm nay và mai sau – để hiểu hơn về giá trị của hòa bình, về những hy sinh lặng thầm và để tiếp nối truyền thống kiên cường của cha ông.

Hà Nội, 14/8/2025

TTNL